FELNET is 25 - Duurzaam en verre van verzuurd (Brussel, 9 juni 2022)

INLEIDING

_{door Marc Van de Bergh, voorzitter FELNET en Jan Van Hee, dagvoorzitter}

DUURZAAMHEID VANUIT EEN SOCIO-ECOLOGISCH PERSPECTIEF

_{door Nathal Severijns, hoogleraar KU Leuven, Instituut voor Kern- en Stralingsfysica}

Duurzaamheidskwesties zijn complex door de aanwezigheid van normen en waarden en het feit dat ze evolueren terwijl er naar een oplossing gezocht wordt. Actuele voorbeelden zijn de klimaatkwestie en het probleem van de biodiversitiet. Hun benadering vergt simultaan aandacht voor sociologische, ecologische en economische aspecten. Vele daarvan zijn onderling zo sterk verweven dat een systemische benadering nodig is. Daarnaast vergt het zoeken naar oplossingen een co-creatie aanpak waarin oog is voor diversiteit, samenwerking en transdisciplinariteit. De duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG’s) en de duurzaamheidsdonut kunnen hierbij een houvast bieden.

INDICATOREN VAN DUURZAME ONTWIKKELING OVER DE VOORUITGANG VAN BELGIË NAAR DE SDG'S

_{door Patricia Delbaere, coördinatrice van de Task force Duurzame ontwikkeling, Federaal Planbureau}

Het Federaal Planbureau volgt 86 indicatoren op van duurzame ontwikkeling om de vooruitgang te meten van België naar de 17 duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen (SDG's, in het Engels Sustainable Development Goals) die de Verenigde Naties in 2015 hebben aangenomen. Daarnaast evalueert het die evolutie met drie indicatoren per SDG (51 indicatoren). Tot slot analyseert het specifiek het welzijn van de Belgische bevolking in de context van de covid-19-pandemie en ontwikkelde en gebruikte het vier composiete indicatoren om de houdbaarheid te meten van het welzijn naar de toekomst toe.

NETWERKMOMENT

DUURZAME RUIMTE

_{door Tom Coppens, hoogleraar UAntwerpen, Faculteit Ontwerpwetenschappen}

De Vlaamse verstedelijking is niet meteen een toonvoorbeeld van een goede ruimtelijke ordening. Nochtans heeft onze ruimtelijke ordening tal van raakvlakken met duurzaamheidskwesties, zoals klimaatadaptatie en mitigatie, de energietransitie, voeding, gezondheid, veiligheid en toegang tot huisvestingsmarkt. We maken de staat van de ruimte in Vlaanderen op en geven aan welke impact een betere ruimtelijke ordening kan hebben op een duurzame toekomst.

INFORMATIE EN DUURZAME ONTWIKKELING IN EUROPEES PERSPECTIEF

_{door Ton van Vlimmeren, voorzitter Eblida}

Bibliotheken kunnen door hun informatiefunctie - collectie, lezingen, debatten, tentoonstellingen - een belangrijke bijdrage leveren in de duurzame ontwikkeling in Europa. EBLIDA, het Europees Bureau voor Bibliotheken, Informatie- en Documentatie organisaties, verzamelt en bundelt informatie hierover, informeert en stimuleert en ondersteunt instellingen die een actieve rol willen (gaan) spelen. Dit betreft zowel de klimaatdoelstellingen in de Duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties als de maatschappelijke doelstellingen voor een duurzame samenleving. In deze bijdrage wordt hiervan een overzicht gegeven en wordt ook een verbinding gelegd met de financieringsmogelijkheden van Europese subsidies.

LUNCH

WAAROM SAMENWERKING EN DIALOOG CRUCIAAL ZIJN VOOR EEN DUURZAME TOEKOMST

_{door Anne Bergmans en Ann Crabbé, beiden docent en post-doctoraal onderzoeker UAntwerpen - Departement Sociologie}

Deze bijdrage vertrekt van een publicatie in Pala "Verbinding als strategie voor een duurzame toekomst" (20 juli 2020). Daarin reflecteerden de sprekers met enkele collega’s over de nood aan een kwalitatieve dialoog tussen wetenschappers en samenleving om een duurzame toekomst denkbaar, overtuigend en uitvoerbaar te maken. Het lijkt op het eerste zicht op het intrappen van een open deur, maar wat 25 jaar geleden voor velen onder ons een evidentie leek, is dat vandaag de dag helaas nog steeds niet of - erger - niet meer. De wereld toont zich voor velen almaar ingewikkelder, complexer, onzekerder en meer onvoorspelbaar. Tegen een klimaat van polarisering, populisme en iedereen zijn eigen waarheid, pleiten wij in deze bijdrage voor verbinding als wapen om samen tot geschikte oplossingen te komen die voor iedereen een duurzame toekomst mogelijk maken.

WE MOETEN EENS OVER DE CIRCULAIRE ECONOMIE PRATEN

_{door Erik Paradis, hoogleraar UGent, Vakgroep Politieke Wetenschappen, Onderzoeksgroep Centrum voor Duurzame Ontwikkeling}

De circulaire economie is de laatste jaren, onder andere in de Europese Unie, naar voren gekomen als een cruciaal onderdeel van een duurzamere toekomst. De verwachtingen liggen hoog: grondstoffen en emissies besparen, groei en concurrentiekracht verhogen, jobs creëren, consumenten die gebruikers worden. Een circulaire economie is een noodzaak, maar de vraag is of al dat optimisme terecht is wanneer de huidige golf van innovatie vooral technologisch-economisch gestuurd wordt. Er is nood aan een veel breder debat over de circulaire economie: hoe kan die binnen ecologische grenzen blijven? Hoe houden we rekening met rechtvaardigheid? Wie wordt er betrokken in strategische beslissingen? Waar zitten de winnaars en verliezers? Welke belangen worden er gediend en welke verdwijnen naar de achtergrond?

NETWERKMOMENT (Zuilenzaal)

PIANOCONCERT

_{door Liebrecht Vanbeckevoort, laureaat Internationale Muziekwedstrijd Koningin Elisabeth van België}

Dhr. Vanbeckevoort brengt volgend muzikaal programma:

• W.A. Mozart - Fantasie in d, KV 97
• L. Van Beethoven - Sonate 'quasi una fantasia' in cis, opus 27 nr. 2 "Mondschein"
• F. Schubert - Imprompty in Ges, opus 90 nr. 3
• F. Liszt - 2 liedtranscripties: 'Widmung' & 'Liebestraum nr.3'
• F. Chopin - Fantasie-Impromtu in cis, opus 66 post
• F. Chopin - Ballade in f nr. 4, opus 52